Cách tính lương BHXH 1 lần: Đóng bảo hiểm full lương là sao?

Khi nghĩ đến việc nghỉ hưu hay nghỉ việc, một trong những mối quan tâm hàng đầu của người lao động là cách tính lương BHXH 1 lần. Đây là khoản tiền mà người lao động được nhận khi quyết định rời khỏi hệ thống bảo hiểm xã hội.

Tuy nhiên, nhiều người vẫn cảm thấy mơ hồ và khó hiểu về cách tính lương BHXH 1 lần hay hệ số mức lương đóng bhxh là bao nhiêu. Theo thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, mỗi năm có hàng nghìn người lao động làm thủ tục nhận lương BHXH một lần nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về quy trình và công thức tính toán.

Rabbit Care sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết và dễ hiểu nhất về cách tính lương BHXH 1 lần, giúp bạn tự tin và chính xác hơn trong quá trình này.

1. Quy định về hệ số mức lương đóng BHXH là bao nhiêu?

Căn cứ Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về bảo hiểm xã hội 1 lần như sau:

Theo đó mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:

Mỗi năm đóng BHXH:

• Trước năm 2014: 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
• Từ năm 2014 trở đi: 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Thời gian đóng BHXH chưa đủ 1 năm: Mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, tối đa 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Lưu ý:

• Mức hưởng BHXH 1 lần trên không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.
• Ngoại trừ trường hợp người lao động mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng (ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV giai đoạn AIDS, v.v. theo quy định Bộ Y tế) thì số tiền hỗ trợ này sẽ được tính vào mức hưởng BHXH 1 lần.

Ví dụ:

Ông X đóng BHXH 12 năm, 6 tháng trước năm 2014 và 6 tháng sau năm 2014, mức lương bình quân là 8 triệu/tháng.

Mức hưởng BHXH 1 lần của ông X:

• 7,5 năm (15 tháng) x 1,5 tháng x 8 triệu = 90 triệu
• 0,5 năm (6 tháng) x 2 tháng x 8 triệu = 8 triệu
• Tổng: 90 triệu + 8 triệu = 98 triệu.

>>>Tìm hiểu thêm về bảo hiểm xã hội để nắm rõ quyền lợi cho bản thân!

2. Điều kiện để nhận lương BHXH một lần

2.1 Đối tượng đủ điều kiện nhận BHXH 1 lần

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội Việt Nam, các đối tượng sau đây có thể được nhận lương bảo hiểm xã hội một lần:

• Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH (đối với nam). Chưa đủ 15 năm đóng BHXH (đối với nữ).
• Người lao động ra nước ngoài định cư hoặc mang quốc tịch nước ngoài.
• Người mắc bệnh hiểm nghèo hoặc các bệnh lý mà khả năng lao động bị suy giảm nghiêm trọng. Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS.

2.2 Thời gian và hoàn cảnh nhận lương BHXH một lần

• Sau một năm nghỉ việc: Người lao động đã đóng bảo hiểm xã hội nhưng chưa đủ 20 năm và có nguyện vọng nhận BHXH một lần.
• Ngay khi ra nước ngoài định cư
• Khi mắc bệnh hiểm nghèo

3. Hướng dẫn chi tiết về cách tính lương BHXH 1 lần

Theo Khoản 4, Điều 19, Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, quy định cách tính bảo hiểm xã hội một lần được chi trả dựa trên thời gian người lao động tham gia BHXH và mức bình quân tiền lương (Mbqtl) tháng đóng BHXH như sau:

Công thức tính mức hưởng BHXH 1 lần:

Mức hưởng lương BHXH 1 lần = {(1,5 x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014) + (2 x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014)} x Mbqtl

3.1 Cách tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH

Điều 9 Nghị định 115/2015/NĐ-CP hướng dẫn tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH:

• Mức bqtl đóng BH = (mức lương đóng BHXH x hệ số trượt giá x số tháng)/tổng số tháng

Trong đó:

Mức hưởng BHXH 1 lần được tính theo công thức:

• Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x Số năm đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x Số năm đóng BHXH sau năm 2014).

Đóng dưới 1 năm mức hưởng = 22% x số tháng x tiền lương đóng theo tháng.

3.2 Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH

Theo Thông tư số 01/2023/TT-BLĐTBXH ngày 03/01/2023, quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội dựa trên bảng hệ số trượt giá tính BHXH năm 2023 như sau:

Bảng 1: Dành cho đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Bảng 2: Dành cho đối tượng tham gia BHXH tự nguyện

3.3 Cách tính làm tròn thời gian tham gia BHXH

Để thuận tiện cho cách tính lương BHXH 1 lần, thời gian đóng BHXH được làm tròn theo nguyên tắc sau:

• Từ 01 đến 06 tháng được tính là nửa năm = 0,5 năm
• Từ 07 đến 11 tháng được tính là một năm = 1 năm

3.4 Ví dụ cụ thể về cách cách tính lương BHXH 1 lần

Một người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc từ tháng 6/2021 đến tháng 12/2022 với mức lương làm căn cứ đóng bảo hiểm là 6.500.000 đồng thì cách tính lương BHXH 1 lần như sau:

Mức bình quân tiền lương đóng BHXH:

• Mbqtl = Tổng tiền / tổng số tháng = 6,500,000 đồng
• Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH:
• Mức bqtl đóng BH = (mức lương đóng BHXH x hệ số trượt giá x số tháng) / tổng số tháng

Tiền lương đóng BHXH của các giai đoạn tham gia BHXH như sau:

– Giai đoạn đóng từ 6/2021 đến 12/2021:

• Thời gian: 7 tháng
• Mức tiền lương đóng BHXH: 6,500,000 đồng
• Hệ số trượt giá: 1
• 6,500,000 x 1 x 7 = 45,500,000 đồng

– Giai đoạn đóng từ 1/2022 đến 12/2022:

• Thời gian: 12 tháng
• Mức tiền lương đóng BHXH: 6,500,000 đồng
• Hệ số trượt giá: 1
• 6,500,000 x 1 x 12 = 78,000,000 đồng
• Tổng mức tiền lương đóng BHXH = 45,500,000 + 78,000,000 = 123,500,000 đồng

Mức hưởng BHXH một lần:

Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x Số năm đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x Số năm đóng BHXH sau năm 2014)

Đóng dưới 1 năm mức hưởng = 22% x số tháng x tiền lương đóng theo tháng

Tính toán cụ thể:

• Mức hưởng BHXH một lần = 22% x 19 tháng x 6,500,000 đồng
• Mức hưởng BHXH một lần = 0.22 x 19 x 6,500,000 = 27,170,000 đồng
• Tổng tiền BHXH một lần được nhận: 27,170,000 đồng

4. Lợi ích khi đóng bảo hiểm full lương là sao?

Đóng bảo hiểm xã hội full lương mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho người lao động:

4.1 Bảo vệ quyền lợi hưu trí

• Mức lương hưu cao hơn đảm bảo cuộc sống ổn định khi nghỉ hưu.
• Thời gian hưởng lương hưu dài hơn kéo dài thời gian hưởng lương hưu.

4.2 Tăng cường quyền lợi khi ốm đau, thai sản

• Trợ cấp ốm đau và thai sản, đảm bảo tài chính trong thời gian nghỉ ốm hoặc thai sản.
• Hỗ trợ tài chính, giảm bớt gánh nặng tài chính vào việc hồi phục sức khỏe, chăm sóc con cái.

>>>Đảm bảo bạn hiểu rõ quyền lợi của bảo hiểm sức khỏe trước khi mua cho bản thân và gia đình!

4.3 Quyền lợi khi thất nghiệp

• Trợ cấp thất nghiệp cao hơn. Giúp họ có thời gian tìm kiếm công việc mới mà không phải lo lắng quá nhiều về tài chính.
• Thời gian hưởng trợ cấp lâu hơn, đảm bảo sự ổn định tài chính trong thời gian tìm việc.

4.4 Quyền lợi tử tuất và tai nạn lao động

• Trợ cấp tử tuất nếu người lao động không may qua đời.
• Trợ cấp tai nạn lao động

4.5 An tâm và bảo vệ tương lai

• Đảm bảo an sinh xã hội và gia đình trong các tình huống rủi ro.
• Nâng cao chất lượng cuộc sống, từ lúc làm việc đến khi nghỉ hưu.

5. Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc đóng bảo hiểm full lương cho nhân viên

Doanh nghiệp có trách nhiệm quan trọng trong việc đóng bảo hiểm full lương cho nhân viên của mình. Dưới đây là một số trách nhiệm cụ thể mà doanh nghiệp cần tuân thủ:

5.1 Xác định mức lương thực tế

Doanh nghiệp phải xác định mức lương thực tế để đảm bảo việc đóng bảo hiểm theo đúng quy định.

5.2 Thông báo mức lương cho cơ quan bảo hiểm

Thông báo cho cơ quan bảo hiểm xã hội để cơ quan này có cơ sở tính toán tiền đóng bảo hiểm.

5.3 Nộp tiền đóng bảo hiểm đúng hạn

Doanh nghiệp phải nộp đầy đủ và đúng hạn tiền đóng bảo hiểm cho nhân viên theo mức lương thực tế đã thông báo.

5.4 Lưu trữ hồ sơ liên quan

Để đảm bảo minh bạch và tuân thủ pháp luật, doanh nghiệp cần lưu trữ đầy đủ các hồ sơ liên quan đến việc đóng bảo hiểm full lương cho nhân viên.

5.5 Đảm bảo quyền lợi cho nhân viên

Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng việc đóng bảo hiểm full lương cho nhân viên là một quyền lợi và không được vi phạm trong quá trình làm việc.

>>>Khám sức khỏe tổng quát có bảo hiểm y tế có được chi trả hết không?

6. Thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần

6.1 Nộp hồ sơ:

– Đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần (mẫu số 14-HSB): Doanh nghiệp hoặc người lao động lập theo quy định.

– Sổ BHXH: Bản gốc hoặc bản sao có công chứng.

– Giấy tờ chứng minh thời gian tham gia BHXH:

• Quyết định nghỉ việc hoặc giải thể doanh nghiệp.
• Hợp đồng lao động (nếu có).
• Sổ hộ khẩu hoặc căn cước công dân.

– Giấy tờ chứng minh thân nhân (nếu có):

• Giấy khai sinh của con.
• Giấy kết hôn.
• Giấy tờ chứng minh đã ly hôn, thủ tục ly hôn (nếu có).

– Hồ sơ chứng minh mắc bệnh hiểm nghèo (nếu có):

• Giấy ra viện.
• Kết quả chẩn đoán bệnh.

– Khác (nếu có):

• Quyết định hưởng lương hưu.
• Quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp.

6.2 Thẩm định hồ sơ:

• Cơ quan BHXH sẽ thẩm định hồ sơ trong vòng 15 ngày làm việc.
• Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan BHXH sẽ cấp quyết định hưởng BHXH 1 lần cho người lao động.

6.3 Nhận tiền:

Người lao động nhận tiền BHXH 1 lần tại cơ quan BHXH hoặc qua tài khoản ngân hàng.

Lưu ý:

Thời gian giải quyết hồ sơ BHXH 1 lần có thể thay đổi tùy theo từng trường hợp cụ thể.
Người lao động cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định để được giải quyết nhanh chóng.

7. So sánh đóng bảo hiểm full lương và đóng bảo hiểm theo mức lương tối thiểu

Nếu bạn muốn được hưởng mức BHXH, BHYT, BHTN cao hơn khi nghỉ hưu, ốm đau, thai sản, v.v. và có khả năng chi trả mức đóng phí cao hơn, bạn nên chọn đóng bảo hiểm full lương.

Ngược lại, nếu bạn muốn tiết kiệm chi phí và có khả năng chi trả mức đóng phí thấp hơn, bạn có thể chọn đóng bảo hiểm theo mức lương tối thiểu.

8. Lưu ý khi tính toán và nhận BHXH 1 lần

8.1 Sai sót cách tính lương bhxh 1 lần:

Thiếu sót thời gian đóng BHXH: Trường hợp này, người lao động cần bổ sung số tháng đóng thiếu để được hưởng BHXH 1 lần đầy đủ.

Đóng sai mức lương: Trường hợp này, người lao động cần cung cấp các giấy tờ chứng minh mức lương thực tế để được tính toán BHXH 1 lần chính xác.

8.2 Thời gian nhận BHXH 1 lần:

• Người lao động nghỉ việc: Người lao động có thể nhận BHXH 1 lần sau 01 năm kể từ ngày nghỉ việc.
• Người lao động tham gia BHXH tự nguyện: Người lao động tham gia BHXH tự nguyện có thể rút BHXH 1 lần sau 01 năm kể từ ngày nộp hồ sơ rút BHXH 1 lần.

Ngoài ra, người lao động cũng cần lưu ý một số vấn đề sau khi tính toán và nhận BHXH 1 lần:

• Mức thuế thu nhập cá nhân: Người lao động sẽ phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với số tiền BHXH 1 lần nhận được.
• Quyền lợi sau khi nhận BHXH 1 lần: Sau khi nhận BHXH 1 lần, người lao động sẽ không còn được hưởng các quyền lợi khác của BHXH như lương hưu, trợ cấp ốm đau, thai sản, v.v.

Do đó, người lao động cần nắm rõ lương BHXH tính như thế nào và cách tính lương BHXH 1 lần.

9. Các câu hỏi thường gặp về cách tính lương BHXH 1 lần

9.1 Mất sổ BHXH thì làm thế nào để nhận BHXH 1 lần?

Khi bị mất sổ BHXH, bạn vẫn có thể nhận BHXH 1 lần bằng cách thực hiện các bước sau:

1. Báo cáo mất sổ BHXH: Bạn cần đến cơ quan BHXH nơi đã tham gia đóng BHXH nhiều nhất để báo cáo việc mất sổ.
2. Cung cấp các giấy tờ chứng minh: Bạn cần cung cấp các giấy tờ sau để chứng minh bản thân là chủ sở hữu sổ BHXH:
   • Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân
   • Hộ khẩu
   • Giấy tờ chứng minh thời gian tham gia BHXH (hợp đồng lao động, quyết định nghỉ việc, sổ hộ khẩu ghi chép thời gian làm việc, v.v.)
3. Làm thủ tục xin cấp lại sổ BHXH: Bạn cần làm thủ tục xin cấp lại sổ BHXH mới. Quá trình này có thể mất vài ngày hoặc vài tuần.
4. Nộp hồ sơ xin hưởng cách tính lương BHXH: Sau khi có sổ BHXH mới, bạn có thể nộp hồ sơ xin hưởng BHXH 1 lần theo quy định chung.

9.2 Có thể ủy quyền cho người khác nhận lương BHXH 1 lần thay không?

Có, bạn có thể ủy quyền cho người khác nhận BHXH 1 lần thay cho mình. Để ủy quyền, bạn cần thực hiện các bước sau:

1. Lập văn bản ủy quyền: Bạn cần lập văn bản ủy quyền cho người được ủy quyền nhận BHXH 1 lần thay cho mình.
2. Công chứng văn bản ủy quyền: Bạn cần mang văn bản ủy quyền đến cơ quan công chứng để công chứng.
3. Nộp hồ sơ xin hưởng BHXH 1 lần: Người được ủy quyền cần mang theo văn bản ủy quyền đã được công chứng, cùng với các giấy tờ liên quan khác để nộp hồ sơ xin hưởng BHXH 1 lần.

9.3 Tôi đang tham gia BHXH tự nguyện, có tính thời gian đóng vào BHXH 1 lần không?

Có, thời gian đóng BHXH tự nguyện cũng được tính vào thời gian đóng BHXH 1 lần. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý một số điểm sau:

• Thời gian đóng BHXH tự nguyện được tính từ ngày bạn bắt đầu nộp tiền BHXH tự nguyện.
• Bạn chỉ được hưởng BHXH 1 lần từ số tiền BHXH tự nguyện đã đóng.
• Không được hưởng các quyền lợi khác của BHXH như lương hưu, trợ cấp ốm đau, thai sản, v.v. khi chỉ tham gia BHXH tự nguyện.

10. Lời kết

Tóm lại, việc hiểu rõ và nắm vững cách tính lương BHXH 1 lần không chỉ giúp bạn có thể tự tính toán chính xác mà còn giúp đảm bảo quyền lợi của bản thân.

Qua các ví dụ minh họa về lương bhxh tính như thế nào không quá phức tạp nhưng đòi hỏi sự cẩn trọng và chính xác. Hãy luôn chắc chắn rằng bạn đã nắm rõ các bước và công thức tính toán trước khi thực hiện thủ tục nhận lương BHXH 1 lần.

Ngoài ra, hãy cân nhắc tham gia các gói bảo hiểm tại Rabbit Care về nhân thọ, sức khỏe cho cả gia đình khi có ý định rời công việc hay nghỉ hưu nhé.