Tính tiền lương hưu như thế nào sau cải cách 1/7/2024 hiện nay
Trong cuộc sống hiện đại, tiền lương hưu đóng vai trò vô cùng quan trọng, giúp đảm bảo cuộc sống ổn định cho người lao động sau. Theo báo cáo của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, năm 2023, hơn 90% người lao động đều quan tâm đến tiền lương hưu tính như thế nào, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ quy trình và các yếu tố ảnh hưởng sau sửa đổi ngày 1/7/2024.
Vì vậy, Rabbit Care sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết và dễ hiểu về cách tính tiền lương hưu bảo hiểm xã hội, giúp bạn nắm rõ mọi khía cạnh và chuẩn bị tốt hơn cho tương lai.
1. Tiền lương hưu là gì?
1.1 Định nghĩa tiền lương hưu
Tiền lương hưu là khoản trợ cấp tài chính định kỳ mà người lao động nhận được sau khi họ nghỉ hưu, đã đóng bảo hiểm xã hội đầy đủ theo quy định của nhà nước.
Theo Luật Bảo hiểm xã hội Việt Nam, cách tính tiền lương hưu tính như thế nào sẽ thời gian đóng bảo hiểm xã hội và mức bình quân tiền lương để tính lương hưu. Đây là quyền lợi mà người lao động được hưởng nhằm đảm bảo cuộc sống ổn định sau khi kết thúc thời gian lao động.
1.2 Mục đích của tiền lương hưu
Cung cấp nguồn thu nhập ổn định cho người lao động khi họ không còn khả năng làm việc, giúp họ duy trì cuộc sống và trang trải các chi phí sinh hoạt hàng ngày.
Bên cạnh đó, tiền lương hưu còn giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình và xã hội, tạo điều kiện để người lao động có thể tận hưởng cuộc sống nghỉ hưu một cách thoải mái và an nhàn.
Điều này không chỉ có ý nghĩa về mặt tài chính mà còn về mặt tinh thần, giúp người lao động cảm thấy an tâm và được bảo vệ sau những năm tháng cống hiến.
Xem thêm chi phí mua bảo hiểm sức khỏe cho người già trên 65 tuổi tại đây!
2. Điều kiện hưởng tiền lương hưu bảo hiểm xã hội
2.1 Đối với NLĐ tham gia BHXH bắt buộc
Trường hợp 1:
- Về tuổi nghỉ hưu: Đủ 60 tuổi 6 tháng đối với nam, đủ 55 tuổi 8 tháng đối với nữ.
- Về thời gian đóng BHXH: Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.
Trường hợp 2:
- Về tuổi nghỉ hưu: Đủ 55 tuổi 6 tháng (đối với nam) và đủ 50 tuổi 8 tháng (đối với nữ).
- Về thời gian đóng BHXH và thâm niên nghề: Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên và có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
2.2 Đối với người tham gia BHXH tự nguyện
- Điều kiện: Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Để được hưởng tiền lương hưu:
- Đủ 55 tuổi 8 tháng đối với nữ và đủ 60 tuổi 6 tháng đối với nam.
- Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.
3. Tiền lương hưu tính như thế nào hàng tháng
Tiền lương hưu tính như thế nào sau khi điều chỉnh 1/7/2024? Công thức cách tính tiền lương hưu bảo hiểm xã hội được nêu tại Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:
Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Trong đó:
- Mức hưởng lương hưu hàng tháng được xác định theo tỷ lệ % lương tháng đóng BHXH và mức bình quân tiền lương để tính lương hưu tháng đóng BHXH.
- Tỷ lệ (%) hưởng tiền lương hưu hàng tháng tối đa của NLĐ khi về hưu là 75% mức lương đóng BHXH.
3.1 Xác định tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng
Tỷ lệ hưởng tiền lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện tiền lương hưu tính như thế nào?
Việc xác định tỷ lệ % hưởng lương hưu hàng tháng dựa trên từng đối tượng cụ thể, bao gồm nam, nữ hoặc những người thuộc diện được xét hưởng chế độ đặc biệt do suy giảm khả năng lao động.
Về hưu trước ngày 01/01/2018
- Nam: Tỉ lệ hưởng lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 15 năm) x 2%
- Nữ: Tỉ lệ hưởng lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 15 năm) x 3%
Về hưu từ ngày 01/01/2018
- Nữ: Tỉ lệ hưởng lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 15 năm) x 2%
Nam:
- Về hưu từ 01/01/2018: tỷ lệ lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 16 năm) x 2%.
- Về hưu từ 01/01/2019: tỷ lệ lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 17 năm) x 2%.
- Về hưu từ 01/01/2020: tỷ lệ lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 18 năm) x 2%.
- Về hưu từ 01/01/2021: tỷ lệ lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 19 năm) x 2%.
- Về hưu từ 01/01/2022: tỷ lệ lương hưu = 45% + (Thời gian tham gia BHXH - 20 năm) x 2%.
Lưu ý: Tỷ lệ không vượt quá 75%
3.2 Cách tính mức bình quân tiền lương để tính lương hưu đóng BHXH
Cách tính bình quân lương hưu theo quy định pháp luật theo công thức như sau:
Mức bình quân tiền lương để tính lương hưu = Tổng số tiền lương tháng đóng BHXH của T năm cuối trước khi nghỉ việc / (Tx12 tháng)
Thời gian bắt đầu tham gia BHXH | Số năm cuối để tính bình quân lương hưu |
---|---|
Trước ngày 01/01/1995 | 5 năm |
Từ 01/01/1995 đến 31/12/2000 | 6 năm |
Từ 01/01/2001 đến 31/12/2006 | 8 năm |
Từ 01/01/2007 đến 31/12/2015 | 10 năm |
Từ 01/01/2016 đến 31/12/2019 | 15 năm |
Từ 01/01/2020 đến 31/12/2024 | 20 năm |
Từ 01/01/2025 | Toàn bộ thời gian đóng BHXH |
3.3 Ví dụ minh họa tiền lương hưu tính như thế nào?
Để hiểu rõ hơn về tiền lương hưu tính như thế nào theo BHXH, chúng ta cùng xem qua một ví dụ cụ thể sau:
Ví dụ 1: Ông A tham gia BHXH bắt buộc. Thông tin cá nhân:
- Tuổi: 60 tuổi 6 tháng
- Thời gian đóng BHXH: 25 năm
- Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH: 10.000.000 VND
Bước 1: Xác định tỷ lệ % hưởng lương hưu hàng tháng:
- Theo quy định, tỷ lệ % hưởng lương hưu đối với nam giới được tính như sau:
- 20 năm đầu: 45%
- Từ năm thứ 21 trở đi, mỗi năm tính thêm 2%
=> Tỷ lệ % hưởng lương hưu của ông A:
- 20 năm đầu: 45%
- 5 năm tiếp theo: 5 x 2% = 10%
=> Tổng tỷ lệ % hưởng lương hưu: 45% + 10% = 55%
Bước 2: Tính tiền lương hưu hàng tháng:
Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ % hưởng lương hưu x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
=> Mức lương hưu hàng tháng của ông A:
Mức lương hưu hàng tháng = 55% x 10.000.000 VND = 5.500.000 VND
4. Cách tính trợ cấp một lần khi nghỉ hưu
Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu:
- Điều kiện: Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%.
Mức trợ cấp:
- Được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn 75% thời gian hưởng lương hưu.
- Mỗi năm đóng BHXH được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Cách tính:
-Trợ cấp một lần = (Số năm đóng BHXH - 75%) x 0,5 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Lưu ý:
- Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ:
- Từ 1 đến 6 tháng được tính là nửa năm.
- Từ 7 đến 11 tháng được tính là một năm.
Ví dụ:
Ông A đóng BHXH 35 năm, cách tính bình quân lương hưu tháng đóng BHXH là 10 triệu đồng. Số năm đóng BHXH cao hơn 75% thời gian hưởng lương hưu: 35 - 29 = 6 năm.
Trợ cấp một lần của ông A: 6 x 0,5 x 10 triệu = 30 triệu đồng.
Cách tính lương BHXH 1 lần đơn giản với ví dụ cụ thể!
5. Nên hưởng tiền lương hưu hay nhận trợ cấp BHXH 1 lần?
Trường hợp người lao động được yêu cầu hưởng BHXH 1 lần:
- Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH (ít hơn 20 năm).
- Sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH.
- Mắc bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến tính mạng (HIV/AIDS, ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, lao và những bệnh khác theo quy định Bộ Y tế).
- Định cư ở nước ngoài.
Hưởng trợ cấp BHXH 1 lần có thể thiệt thòi cho người lao động so với hưởng lương hưu hàng tháng:
- Số tiền nhận BHXH 1 lần thường thấp hơn mức hưởng lương hưu hàng tháng.
- Hưởng BHXH 1 lần đồng nghĩa với việc tự tước đi quyền an sinh cơ bản như: được cấp thẻ BHYT miễn phí, hỗ trợ chế độ tử tuất, trợ cấp mai táng…
Nếu không lựa chọn hưởng BHXH một lần, người lao động có quyền bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH cho đủ số năm còn thiếu để đủ điều kiện hưởng tiền lương hưu, chăm sóc sức khỏe khi về già.
Nên mua bảo hiểm sức khỏe cá nhân hay toàn diện để được bảo vệ tốt nhất?
6. Các yếu tố ảnh hưởng đến cách tính tiền lương hưu bảo hiểm xã hội
6.1 Thời gian đóng bảo hiểm xã hội
- Thời gian đóng BHXH càng dài, lương hưu càng cao.
Điều kiện tối thiểu để hưởng tiền lương hưu tính như thế nào:
- Nam: 20 năm.
- Nữ: 15 năm.
Có thể đóng BHXH tự nguyện để tăng thời gian đóng BHXH.
6.2 Mức lương đóng bảo hiểm xã hội
- Mức lương đóng BHXH là mức lương cơ bản hoặc mức lương thỏa thuận được sử dụng làm cơ sở để tính đóng BHXH.
- Mức lương đóng BHXH càng cao, lương hưu càng cao.
- Người lao động có quyền lựa chọn mức lương đóng BHXH trong phạm vi quy định.
6.3 Độ tuổi nghỉ hưu
Độ tuổi nghỉ hưu quy định theo giới tính:
- Nam: 60 tuổi.
- Nữ: 55 tuổi.
Có thể nghỉ hưu sớm hơn hoặc muộn hơn so với độ tuổi quy định với một số điều kiện nhất định.
6.4 Hệ số lương
- Hệ số lương là hệ số được áp dụng để điều chỉnh mức lương hưu theo thời gian.
- Hệ số lương được xác định theo quy định của pháp luật.
6.5 Thay đổi chính sách
Dự kiến 3 mức điều chỉnh lương hưu từ 1/7/2024, theo Cổng thông tin Chính phủ:
Từ 1/7/2024, lương hưu sẽ được điều chỉnh cho 3 nhóm đối tượng:
1. Người nghỉ hưu thông thường:
- Mức tăng lương hưu hợp lý, đảm bảo hài hòa giữa các khu vực và thời điểm nghỉ hưu.
- Mức tăng tối thiểu 50% so với mức tăng lương sau cải cách.
2. Người nghỉ hưu trước 1/7/2024:
- Áp dụng mức bù để giảm chênh lệch lương hưu giữa người nghỉ hưu trước và sau cải cách.
3. Người nghỉ hưu trước năm 1995:
Áp dụng chính sách đặc biệt để tăng lương hưu cao hơn nữa.
Ngoài ra:
Người hưởng lương theo ngân sách khi về hưu được đảm bảo đầy đủ chế độ như người nghỉ hưu bình thường.
7. Lưu ý khi tính mức bình quân tiền lương để tính lương hưu
Điều cần lưu ý về tiền lương hưu tính như thế nào? Có một số lưu ý quan trọng như sau:
- Xác định mức bình quân tiền lương để tính lương hưu: Mức bình quân tiền lương thường được tính dựa trên các khoản lương và cách tính lương hưu có phụ cấp thâm niên trong quá trình làm việc của người lao động.
- Thời gian tính toán: Thời gian cách tính bình quân lương hưu là trong suốt quá trình tham gia BHXH, từ khi bắt đầu đóng BHXH đến thời điểm nghỉ hưu.
- Số liệu chính xác: Để tránh sai sót trong tính toán, cần phải có các số liệu chính xác về lương và các khoản phụ cấp mà người lao động đã nhận trong suốt thời gian làm việc.
- Phạm vi tính toán: Mức bình quân tiền lương để tính lương hưu thường được tính cho toàn bộ thời gian đóng BHXH của người lao động, không chỉ tính riêng cho một giai đoạn nhất định.
- Sự điều chỉnh hợp lý: Cần phải có các quy định rõ ràng và hợp lý về việc điều chỉnh mức bình quân tiền lương để đảm bảo tính công bằng trong cách tiền lương hưu tính như thế nào để bạn hưởng lợi minh bạch.
8. Lời kết
Hiểu rõ cách tiền lương hưu tính như thế nào là điều rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi của bản thân sau khi nghỉ hưu. Bài viết này hy vọng đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về vấn đề này.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, bạn có thể tham khảo thêm thông tin các gói bảo hiểm sức khỏe tốt hiện nay tại Rabbit Care để vừa bảo vệ bản thân vừa bảo vệ gia đình!