Hướng dẫn thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ

Bạn đang ấp ủ một ý tưởng kinh doanh đầy triển vọng nhưng lại gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn? Đừng lo lắng, Rabbit Care sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc về thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp bạn biến giấc mơ khởi nghiệp thành hiện thực.

Trước khi tiến hành thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ, bạn cần chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và chính xác, phù hợp với gói và hình thức vay đã lựa chọn. Các loại giấy tờ thường được chia thành các nhóm chính: hồ sơ pháp lý, hồ sơ tài chính, hồ sơ hoạt động, hồ sơ tài sản bảo đảm (nếu vay thế chấp), hồ sơ vay vốn ngân hàng, và các giấy tờ bổ sung theo yêu cầu cụ thể của ngân hàng. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng và đúng yêu cầu sẽ giúp đẩy nhanh quá trình xét duyệt và giải ngân.

Đây là cơ sở để ngân hàng xác định tính hợp pháp và tư cách pháp nhân của doanh nghiệp. Thông thường bao gồm:

• Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc giấy phép thành lập, hoạt động tùy theo loại hình doanh nghiệp.
  
• Điều lệ doanh nghiệp (bản mới nhất hoặc đã cập nhật các sửa đổi, nếu có).
  
• Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu của người đại diện pháp luật hoặc người được ủy quyền ký kết các hồ sơ vay vốn.
  
• Biên bản họp hội đồng quản trị hoặc thành viên (nếu cần), thể hiện sự đồng thuận của các bên liên quan về việc vay vốn.
  
• Đối với các doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề có điều kiện, các giấy tờ bổ sung như giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hoặc giấy phép xuất nhập khẩu là bắt buộc.

Tiếp theo là hồ sơ thể hiện sức khỏe kinh doanh và khả năng chi trả của doanh nghiệp. Một số giấy tờ phổ biến để thực hiện thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ bao gồm:

• Báo cáo tài chính từ 1 đến 2 năm gần nhất (tùy vào quy mô doanh nghiệp), bao gồm bảng cân đối kế toán và báo cáo lãi lỗ.
  
• Tờ khai thuế trong 4 quý gần nhất hoặc báo cáo thuế của 12 tháng gần đây.
  
• Sổ tổng hợp tài sản cố định, công nợ, và các khoản mục tài chính ngắn hạn/dài hạn (nếu có, chẳng hạn như vay ngắn hạn ngân hàng).
  
• Đối với các doanh nghiệp nhỏ, những tài liệu này có thể được rút gọn hoặc điều chỉnh theo quy định của từng ngân hàng.

Nhằm đánh giá tính ổn định trong hoạt động kinh doanh, ngân hàng thường yêu cầu doanh nghiệp cung cấp các loại giấy tờ sau khi tiến hành làm thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ:

• Hợp đồng mua bán hoặc đơn đặt hàng với các đối tác lớn.
  
• Sao kê tài khoản ngân hàng trong ít nhất 12 tháng gần đây để chứng minh dòng tiền kinh doanh.
  
• Tiến độ thực hiện công trình (đối với ngành xây dựng hoặc các ngành liên quan).
  
  

Ví dụ: Một doanh nghiệp xuất khẩu có thể cần cung cấp thêm các hợp đồng quốc tế hoặc giấy tờ liên quan đến lô hàng đang xử lý.

Đối với hình thức vay thế chấp ngân hàng, doanh nghiệp cần cung cấp hồ sơ về tài sản bảo đảm như:

• Giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu tài sản (sổ đỏ, sổ hồng, giấy đăng ký xe…).
  
• Giấy tờ xác nhận tài sản tài chính (chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu…).
  
• Các giấy tờ khác liên quan đến tài sản, như hóa đơn thanh toán hoặc tờ khai hải quan.

Ngoài các tài liệu trên, doanh nghiệp cần hoàn thiện:

• Đơn đề nghị vay vốn (theo mẫu của ngân hàng).
  
• Phương án sử dụng vốn và kế hoạch kinh doanh.
  
• Các giấy tờ khác tùy thuộc vào ngành nghề, loại hình doanh nghiệp, hoặc yêu cầu riêng của ngân hàng.

Để hỗ trợ vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển, nhà nước và các ngân hàng đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi về:

• lãi suất,
• thời gian vay,
• thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ, v.v.
  
  

Theo Điều 7 của Thông tư 39/2016/TT-NHNN, các tổ chức tín dụng sẽ xem xét phê duyệt khoản vay dựa trên các tiêu chí cơ bản sau:

Trước hết, doanh nghiệp phải được công nhận là pháp nhân hợp pháp, có đầy đủ năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự. Điều này yêu cầu doanh nghiệp cung cấp các giấy tờ khi làm thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ, như:

• Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh,
• Điều lệ doanh nghiệp,
• Các tài liệu pháp lý khác theo đúng quy định.
  
  

Đặc biệt, doanh nghiệp không được nằm trong danh sách đen tín dụng hoặc liên quan đến tranh chấp pháp lý nghiêm trọng. Bởi điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng được phê duyệt vay vốn. Bạn có thể tự tìm hiểu tra cứu CIC miễn phí để tránh trường hợp này.

Tiếp theo, mọi khoản vay phải được sử dụng vào các mục đích hợp pháp, phù hợp với ngành nghề kinh doanh đã đăng ký. Doanh nghiệp cần làm rõ mục đích vay vốn trong hồ sơ. Chẳng hạn để mở rộng nhà xưởng, mua sắm thiết bị, hoặc bổ sung vốn lưu động. Các tổ chức tín dụng sẽ kiểm tra và đánh giá tính hợp pháp, phù hợp của mục đích này trước khi phê duyệt khoản vay.

Một trong những yếu tố quan trọng nhất để được hỗ trợ vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ là cung cấp một phương án sử dụng vốn rõ ràng, hiệu quả và có tính khả thi cao. Ví dụ: Doanh nghiệp sản xuất cần chứng minh rằng khoản vay sẽ giúp tăng năng suất hoặc cải thiện chất lượng sản phẩm. Từ đó, có thể tăng doanh thu và lợi nhuận. Các ngân hàng thường yêu cầu doanh nghiệp nêu cụ thể kế hoạch tài chính, thời gian thực hiện và cách thức triển khai.

Doanh nghiệp cần chứng minh rằng mình có khả năng tài chính ổn định để đảm bảo trả nợ đầy đủ và đúng hạn theo hợp đồng vay vốn. Yếu tố này thường được đánh giá qua các báo cáo tài chính, dòng tiền hoạt động, và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu. Chẳng hạn, một dòng tiền đều đặn và tỷ lệ lợi nhuận cao sẽ có cơ hội được xét duyệt thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ tốt hơn.

Ngoài các điều kiện cơ bản, mỗi ngân hàng có thể đặt ra thêm các yêu cầu riêng tùy thuộc vào gói vay và hình thức tín dụng. Ví dụ: Một số ngân hàng yêu cầu tài sản thế chấp hoặc các giấy tờ đặc thù với ngành nghề của doanh nghiệp.

Thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ bao gồm nhiều bước, từ việc chuẩn bị hồ sơ đến quá trình thẩm định và giải ngân. Sau đây là quy trình điển hình mà doanh nghiệp có thể tham khảo:

Doanh nghiệp cần đến trực tiếp văn phòng giao dịch của ngân hàng để nộp hồ sơ và điền đầy đủ thông tin theo biểu mẫu mà ngân hàng cung cấp. Hồ sơ bao gồm các tài liệu đã được chuẩn bị trước đó, chẳng hạn như:

• Giấy đề nghị cấp tín dụng theo mẫu của ngân hàng.
• Hồ sơ tài chính: Báo cáo tài chính, tờ khai thuế, và sổ tổng hợp các khoản mục tài chính.
• Hồ sơ tài sản bảo đảm (nếu vay thế chấp): Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản, căn cước công dân của chủ tài sản thế chấp.
• Hồ sơ hoạt động: Hợp đồng với nhà cung cấp và khách hàng lớn, sao kê tài khoản ngân hàng.
• Phương án kinh doanh và sử dụng vốn: Đây là tài liệu quan trọng giúp ngân hàng đánh giá mục đích và tính khả thi của khoản vay.
• Hồ sơ khác: Tùy thuộc vào quy định riêng của từng ngân hàng.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, ngân hàng sẽ tiến hành thẩm định. Đây là bước đánh giá mức độ uy tín, năng lực tài chính và khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Quy trình thẩm định thường bao gồm:

• Xem xét pháp lý: Đảm bảo doanh nghiệp hoạt động hợp pháp.
• Đánh giá tài chính: Kiểm tra báo cáo tài chính, dòng tiền hoạt động và tài sản bảo đảm (nếu có).
• Thẩm định dự án: Ngân hàng sẽ đánh giá mức độ khả thi của phương án sử dụng vốn, đảm bảo dự án có thể mang lại nguồn thu để trả nợ.
• Đối với các dự án khả thi, ngân hàng sẽ nhanh chóng hoàn tất bước thẩm định.

Khi quá trình thẩm định hoàn tất, nhân viên ngân hàng sẽ lập tờ trình tín dụng và trình lên bộ phận có thẩm quyền phê duyệt. Sau khi khoản vay được chấp thuận:

• Ngân hàng sẽ thông báo cho doanh nghiệp về hợp đồng tín dụng. Trong đó nêu rõ các điều khoản vay, lãi suất và lịch trình trả nợ.
• Doanh nghiệp ký kết hợp đồng vay vốn với ngân hàng.
• Ngân hàng tiến hành giải ngân theo hình thức chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của doanh nghiệp hoặc cung cấp tín dụng theo nhu cầu sử dụng vốn.
• Thời gian giải ngân thông thường khá nhanh, một số ngân hàng cam kết giải ngân trong vòng 48 giờ kể từ khi hồ sơ được phê duyệt.
  
  

Lưu ý:

Doanh nghiệp cần lưu ý rằng mỗi ngân hàng có thể có yêu cầu cụ thể khác nhau về thủ tục và hồ sơ. Doanh nghiệp nên tìm hiểu kỹ và phối hợp chặt chẽ với nhân viên ngân hàng trong quá trình chuẩn bị và hoàn thiện thủ tục vay vốn doanh nghiệp vừa và nhỏ.