So sánh Chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm: Nên chọn kênh nào?

Bạn đang có một khoản tiền nhàn rỗi và muốn “để tiền đẻ ra tiền” một cách an toàn? Hai lựa chọn phổ biến nhất hiện nay là làm thế nào so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm. Nghe thì có vẻ giống nhau, đều gửi tiền vào ngân hàng và nhận lãi, nhưng thực tế chúng lại khác nhau khá nhiều về lãi suất, tính thanh khoản, và cách sử dụng.

Rabbit Care sẽ giúp bạn có câu trả lời rõ ràng, kèm theo lời khuyên thực tế để chọn đúng kênh gửi tiền cho mục tiêu tài chính của mình.

1. Chi tiết so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi

1.1 Định nghĩa & cơ chế hoạt động

• Chứng chỉ tiền gửi: Là giấy tờ có giá do ngân hàng phát hành, xác nhận bạn đã gửi một khoản tiền cố định trong một thời gian nhất định, với lãi suất đã được “khóa” từ đầu. Thông thường, CCTG có kỳ hạn từ vài tháng đến vài năm và ít hoặc không thể rút trước hạn.
• Sổ tiết kiệm: Là hình thức gửi tiền truyền thống tại ngân hàng, được cấp dưới dạng sổ giấy hoặc tài khoản tiết kiệm điện tử. Bạn gửi một khoản tiền, ngân hàng trả lãi định kỳ hoặc cuối kỳ. Có thể rút trước hạn nhưng lãi suất sẽ giảm xuống mức không kỳ hạn.

1.2 Lãi suất sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi

Khi so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm, lãi suất là yếu tố quan trọng để bạn quyết định nên chọn hình thức nào:

• Xu hướng chung: CCTG thường có lãi suất cao hơn STK cùng kỳ hạn từ 0,5% – 1,5%/năm, vì ngân hàng khuyến khích khách hàng cam kết gửi lâu hơn và ít rút trước.
• Ví dụ thực tế(tính đến tháng 8/2025, tham khảo một số ngân hàng lớn):
  • CCTG 12 tháng: khoảng 5,8% – 6,2%/năm.
  • STK 12 tháng: khoảng 5,2% – 5,6%/năm.
    (Lưu ý: lãi suất thay đổi tùy ngân hàng và thời điểm gửi).

>>> Cần lưu ý những gì trước khi gửi tiết kiệm ngân hàng hiện nay!

1.3 Tính thanh khoản & khả năng rút trước hạn

Tiếp tục so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi, thì tính thanh khoản và khả năng rút trước hạn cần được lưu ý như sau:

• CCTG: Hầu hết không được rút trước hạn. Nếu rút, hoặc là không được phép, hoặc lãi suất tính theo mức không kỳ hạn rất thấp. Một số ngân hàng cho phép chuyển nhượng để “thu hồi vốn” gián tiếp.
• STK: Có thể rút trước hạn bất cứ lúc nào, nhưng phần tiền rút trước chỉ được hưởng lãi suất không kỳ hạn (thường 0,1% – 0,3%/năm). Phần còn lại vẫn giữ nguyên kỳ hạn và lãi suất ban đầu nếu gửi theo hình thức tiết kiệm bậc thang hoặc tách sổ.

1.4 Khả năng chuyển nhượng hoặc cầm cố

Đây là yếu tố cần so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm:

• CCTG: Thường có thể chuyển nhượng cho người khác hoặc dùng làm tài sản bảo đảm để vay vốn tại ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng.
• STK: Không thể chuyển nhượng, nhưng có thể cầm cố để vay vốn tại chính ngân hàng phát hành.

>>> Thế nào là uỷ quyền sổ tiết kiệm? Hướng dẫn cụ thể để uỷ quyền đúng cách!

1.5 Số tiền tối thiểu & đối tượng phù hợp

Xét về mức tiền tối thiểu và đối tượng phù hợp cần để so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm:

• CCTG: Thường yêu cầu số tiền gửi tối thiểu cao hơn STK, ví dụ từ 10 triệu đồng hoặc 100 USD trở lên. Phù hợp với người có số tiền lớn và xác định không cần dùng đến trong kỳ hạn.
• STK: Linh hoạt hơn, có ngân hàng cho phép mở sổ chỉ từ 500.000 đồng. Phù hợp với mọi đối tượng, đặc biệt là người muốn gửi dần từng khoản nhỏ.

>>> Mở sổ tiết kiệm cần bao nhiêu tiền? Với 100.000 VNĐ có mở sổ tiết kiệm được không?

1.6 Rủi ro & bảo vệ người gửi

Phòng trừ rủi ro là yếu tố cần thiết để so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi:

• Cả CCTG và STK đều được bảo vệ bởi Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam theo quy định hiện hành, với hạn mức tối đa 125 triệu đồng/người/tổ chức phát hành (cho cả gốc và lãi).
• Rủi ro lớn nhất là khi ngân hàng mất khả năng thanh toán, nhưng điều này rất hiếm với ngân hàng thương mại được cấp phép.
• CCTG ít linh hoạt hơn, nên rủi ro lớn nhất là cơ hội khi bạn cần tiền sớm, có thể mất lãi hoặc phải bán lại với giá thấp.

1.7 Tính minh bạch & thủ tục

Yếu tố cuối cùng cần so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm là sự minh bạch và các thủ tục khi chọn CCTG hoặc STK:

• CCTG: Ngân hàng phát hành giấy chứng nhận hoặc chứng chỉ điện tử ghi rõ thông tin khoản tiền, kỳ hạn, lãi suất, quyền lợi và điều kiện. Người gửi cần giữ cẩn thận bản gốc hoặc thông tin điện tử để tất toán.
• STK: Thủ tục nhanh gọn hơn, có thể mở trực tuyến 100% qua app ngân hàng. Thông tin gửi tiền được lưu trên hệ thống và thể hiện qua sổ giấy hoặc trên ứng dụng.

2. Ví dụ thực tế

So sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm

1. Sản phẩm A: Chứng chỉ tiền gửi kỳ hạn 12 tháng

• Ngân hàng HDBank áp dụng lãi suất lên đến 7,7%/năm cho khách hàng có tài khoản duy trì số dư tối thiểu 500 tỷ đồng (cập nhật ngày 11/8/2025) Lao Động. Lưu ý: đây là mức lãi suất ưu đãi cho khoản tiền cực lớn, không áp dụng cho đa số người gửi.

2. Sản phẩm B: Sổ tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng tại ngân hàng GPBank

• Lãi suất tiêu biểu khoảng 5,2%/năm, theo bảng tổng hợp từ Techcombank cập nhật ngày 07/08/2025.

3. Sản phẩm C: Sổ tiết kiệm online kỳ hạn 12 tháng tại ngân hàng MSB

• Gửi tiết kiệm trực tuyến được cập nhật với lãi suất là 5,6%/năm (giữa năm 2025)

Phân tích nhanh so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi

• CCTG tại HDBank: Lãi suất cao nhất là 7,7%, tuy nhiên yêu cầu số dư cực lớn. Chứng chỉ tiền gửi phù hợp với nhà đầu tư có số tiền rất lớn.
• STK tại GPBank gửi quầy: Lãi suất 5,2%/năm, mức trung bình phù hợp phần lớn người gửi.
• STK online tại MSB: Lãi suất tốt hơn quầy, đạt 5,6%, dễ mở, tiện lợi ngay trên app.

3. Khi nào nên chọn chứng chỉ tiền gửi?

Bạn nên chọn CCTG nếu bạn đã so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi:

• Có số tiền nhàn rỗi lớn: thường từ 100 triệu – 500 triệu trở lên, tùy ngân hàng.
• Chắc chắn không cần rút trước hạn trong suốt kỳ hạn: 6 tháng, 12 tháng, 24 tháng…
• Muốn lãi suất cao hơn gửi tiết kiệm thông thường, thường chênh 0,5 – 1,5%/năm.
• Ưu tiên an toàn tuyệt đối: sản phẩm được ngân hàng phát hành, ít rủi ro.
• Chấp nhận không có thanh khoản nếu cần tiền trước hạn thì hầu như không được tất toán.
• Không quan tâm nhiều đến tính linh hoạt hay giao dịch thường xuyên.

Bạn KHÔNG nên chọn CCTG nếu:

• Khoản tiền có thể cần dùng bất ngờ.
• Muốn chia nhỏ khoản gửi hoặc rút một phần trước hạn.
• Ưu tiên tính thanh khoản và linh hoạt hơn là lãi suất cao.

4. Khi nào nên chọn mở sổ tiết kiệm?

Khi đã hiểu rõ so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi:

• Bạn muốn có thể rút trước hạn mà không bị mất toàn bộ lợi ích (mặc dù lãi suất rút trước vẫn thấp).
• Khoản tiền không quá lớn và bạn dự định có thể dùng đến bất cứ lúc nào.
• Ưu tiên an toàn tuyệt đối, không muốn chịu rủi ro về khả năng thanh toán.
• Muốn gửi ở nhiều kỳ hạn nhỏ để xoay vòng vốn linh hoạt (ví dụ chia làm 3–6 sổ).
• Ưa thích kênh gửi đơn giản, dễ mở tại quầy hoặc online, không yêu cầu thủ tục phức tạp.
• Sẵn sàng chấp nhận lãi suất thấp hơn so với CCTG để đổi lấy tính linh hoạt.

5. Lời khuyên thực tế & mẹo tối ưu

5.1 Kết hợp: chia vốn theo “cầu” 50% STK, 50% CCTG

Khi đã so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm, đừng “bỏ tất cả trứng vào một giỏ” khi so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm. Nếu có 200 triệu, bạn có thể gửi 100 triệu vào sổ tiết kiệm để dự phòng và rút bất cứ lúc nào, 100 triệu còn lại gửi chứng chỉ tiền gửi để hưởng lãi cao hơn. Vừa có lãi tốt, vừa không lo khi cần rút gấp.

5.2 Kiểm tra điều khoản tất toán trước hạn kỹ trước khi mua

Nhiều người chỉ nhìn vào lãi suất mà quên xem nếu cần rút sớm thì bị tính như thế nào khi so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm. Có nơi sẽ tính toàn bộ theo lãi không kỳ hạn (rất thấp), có nơi cho tính lãi theo thời gian thực gửi. Đọc kỹ để tránh “vỡ kế hoạch” khi có việc gấp.

5.3 So sánh lãi suất thực nhận sau thuế, phí và kiểm tra bảo hiểm

Lãi suất công bố chưa chắc là con số bạn “cầm về” khi so sánh chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm. Hãy trừ thuế thu nhập từ lãi (nếu có) và các loại phí liên quan. Đồng thời, đảm bảo tổ chức phát hành CCTG hoặc ngân hàng gửi STK nằm trong danh sách được bảo hiểm tiền gửi để yên tâm tuyệt đối.

6. Câu hỏi thường gặp

6.1 Chứng chỉ tiền gửi có được bảo hiểm tiền gửi không?

Tùy ngân hàng và loại sản phẩm khi so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi. Phần lớn CCTG của ngân hàng thương mại được bảo hiểm trong hạn mức của Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam, nhưng cần kiểm tra kỹ hợp đồng và quy định hiện hành.

6.2 Nếu cần rút tiền trước hạn thì chứng chỉ tiền gửi bị xử lý thế nào?

Thông thường, bạn sẽ nhận lãi suất không kỳ hạn (thấp hơn nhiều so với lãi suất CCTG gốc). Một số ngân hàng cho phép bán lại CCTG cho chính ngân hàng hoặc trên thị trường thứ cấp.

6.3 Chứng chỉ tiền gửi có thể chuyển nhượng được không và phí ra sao?

Phần lớn CCTG có thể chuyển nhượng khi so sánh sổ tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi, nhưng phải tuân thủ thủ tục và có thể mất phí. Mức phí, thời gian xử lý và điều kiện chuyển nhượng khác nhau giữa các ngân hàng.

Lời kết

Chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm đều là những lựa chọn an toàn, được bảo vệ bởi ngân hàng và luật pháp. Chứng chỉ tiền gửi thường phù hợp nếu bạn muốn tối đa hóa lãi suất và chắc chắn không dùng tới khoản tiền đó trong suốt kỳ hạn. Sổ tiết kiệm lại là giải pháp linh hoạt hơn, giúp bạn có thể rút khi cần mà vẫn hưởng một phần lãi.

Điều quan trọng là hiểu rõ nhu cầu và kế hoạch tài chính của chính mình:

• Nếu ưu tiên lãi cao, hãy cân nhắc chứng chỉ tiền gửi.
• Nếu cần dự phòng linh hoạt, sổ tiết kiệm là lựa chọn an tâm.

Tham khảo thêm các bài viết về sổ tiết kiệm và đồng thời các sản phẩm vay tiêu dùng cá nhân tại Rabbit Care nhé!